การดื่มนมวัวอุดมไปด้วยสารอาหารคุณค่าสูงต่อร่างกายอย่างมาก
แต่ก็มีผู้คนที่แพ้นมวัวจำนวนไม่น้อย เกิดอาการแพ้รุนแรง ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ผู้คนบางกลุ่มไม่สนับสนุนการดื่มนมวัวและอ้างผลงานวิจัยที่บอกว่าการดื่มนมวัวนั้นเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง
อาการแพ้นมวัว
-
อาการแพ้นมวัวแตกต่างกับภาวะขาดเอนไซม์ย่อยแล็กโทส ภาวะขาดเอนไซม์ย่อยแล็กโทสนั้นคืออาการแพ้น้ำตาลที่อยู่ในนมวัว
ทำให้เกิดอาการปวดท้อง ท้องอืด หรือ
ท้องเสียตามมาหลังรับประทานผลิตภัณฑ์จากนมทั้งหลาย
แต่อาการแพ้นมวัวนั้นจะส่งผลต่อภูมิคุ้มกันทำให้อาการแพ้รุนแรงกว่าการแพ้น้ำตาลแล็กโทส
- ในเด็กอ่อน
อาการแพ้นมวัวมีทั้งขั้นเล็กน้อยจนไปถึงขั้นรุนแรง เช่น ปวดท้อง อาเจียน ผื่นคันตามผิวหนัง
มีผื่นลมพิษ หายใจเสียงดัง ไอ หายใจลำบาก หน้าบวม ท้องเสียและเลือดออกช่องทวารหนัก
ร้องไห้ไม่หยุด อาการเหล่านี้จะดีขึ้นและหายไปต่อเมื่อเด็กหยุกรับประทานนมชนิดนั้น
- ในเด็กโต
หรือ ผู้ใหญ่ อาการแพ้นมวัวและความรุนแรงของอาการในแต่ละคนอาการจะแตกต่างกัน บางคนจะแพ้ทันทีหลังดื่มนมวัวหรือรับประทานอาหารที่มีส่วนประกอบของนมวัว
มักมีลมพิษหายใจดังหรือ อาเจียน แต่บางคนอาจจะรอเวลาแล้วถึงจะแสดงอาการ
โดยจะมีอาการอุจจาระเหลว ในบางรายอาจมีเลือดปน ท้องเสีย เป็นตะคริวในช่องท้อง
น้ำมูกน้ำตาไหล ไอ จะพบบ่อยบริเวณรอบปาก
อันตรายจากการแพ้นมวัว
นมเป็นเครื่องดื่มอันดับที่
3 ที่ก่อให้เกิดอาการแพ้ถึงขั้นเสียชีวิตได้
โดยอาการแพ้รุนแรงถึงขั้นทำให้ระบบทางเดินหายใจแคบลงจนถึงปิดกั้นการหายใจ หรือ
เกิดภาวะช็อกได้เนื่องจากความดันโลหิตต่ำลง
ควรสังเกตอาการหลังดื่มนมวัวหรืออาหารที่มีส่วนผสมของนมวัว
หากมีอาการแพ้ให้รีบพบแพทย์ทันที
สาเหตุของการแพ้นมวัว
อาการแพ้อาหารที่เรารับประทานไปนั้นมักจะเกิดจากการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันที่ผิดปกติทั้งสิ้น
โดยคิดว่าโปรตีนจากนมเป็นสารอันตรายต่อร่างกาย จึงกระตุ้นการผลิตสารแอนติบอดี้ชนิด
Immunoglobulin E (IgE) ขึ้นเพื่อปกป้องร่างกาย เพราะฉะนั้นถ้าร่างกายได้รับโปรตีนชนิดนี้อีก
แอนติบอดี้ IgE จะเกิดปฏิกิริยาและส่งสัณญาณให้ระบบภูมิคุ้มกันปล่อยสารฮีสทามีนและสารเคมีอื่น
ๆ จนเกิดอาการแพ้ในที่สุด โปรตีนในนมวัวที่ทำให้เกิดอาการแพ้มี 2 ชนิดหลัก ๆ คือ โปรตีนเคซีนที่พบจากนมในส่วนที่เป็นไขมันข้นแข็ง
และโปรตีนเวย์ที่พบในส่วนที่เป็นของเหลวหลังจากจับตัวเป็นไข
การรักษาอาการแพ้นมวัว
วิธีที่ได้ผลที่สุดในการรักษาอาการแพ้นมวัว
คือ เลี่ยงดื่มนมวัวหรือเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีส่วนผสมของนมวัวและผลิตภัณฑ์ที่มีโปรตีนจากนมวัวทุกชนิด
ในกรณีที่เผลอรับประทานจนมีอาการแพ้ หากไม่รุนแรงอาจจะบรรเทาอาการได้โดยยาแก้แพ้
เช่น ลอราทาดีน (Loratadine) หรือ เซทิริซีน (Cetirizine)
ส่วนผู้ที่มีอาการแพ้รุนแรงในกรณีนี้ผู้ปกครองหรือตัวท่านเองควรพกยาอิพิเนฟรินชนิดฉีดติดตัวไว้ตลอดเวลาเพื่อป้องกันกรณีฉุกเฉินได้ทันที
ดื่มนมวัว เสี่ยงโรค?
มีรายงานจากงานวิจัยของต่างประเทศพบว่าผู้ที่ทานอาหารที่มีส่วนประกอบของไขมันสูง
มีความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งมากกว่าผู้ที่ทานอาหารไขมันต่ำ แต่อันที่จริงแล้วรายงานนี้เป็นรายงานการวิจัยของชาวตะวันตกที่บริโภคอาหารที่มีส่วนผสมของนมมากกว่าชาวตะวันออก
เพราะชาวตะวันตกนิยมบริโภคเนย ขนมเบเกอร์รี่ ไอศกรีม ช็อคโกแลต
และอาหารส่วนมากของาวตะวันตกจะหนักไปทางไขมันสูง ๆ
จึงทำให้ชาวตะวันตกเสี่ยงเป็นโรคมะเร็งจากอาหารไขมันสูงมากกว่าชาวตะวันออก แต่ยังไม่มีข้อสรุปที่ชัดเจนว่านม หรือ นมวัว
เป็นอาหารเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคมะเร็ง นอกจากนี้ยังมีผู้คนที่แพ้นมวัว หรือ
มีภาวะพร่องเอนไซม์ย่อยแล็กโทส
แต่ยังคงฝืนดื่มนมวัวหรือรับประทานอาหารที่มีส่วนประกอบของนมวัวอยู่นั้นจะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็งหรือไม่
คำตอบ คือ
ยังไม่มีงานวิจัยไหนพิสูจน์ให้เห็นว่าคนที่แพ้นมวัวและดื่มนมวัวเป็นประจำจะเป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง
แต่มีงานวิจัยที่บ่งชี้ว่า
แร่ธาตุแคลเซียมและกรดไขมันจำเป็นที่มีอยู่ในนมวัวนั้นสามารถป้องกันโรคมะเร็งได้
ดังนั้นข้อสรุป คือ ยังไม่มีรายงานใด ๆ
ที่ระบุอย่างชัดเจนว่าการดื่มนมวัวหรือรับประทานอาหารที่มีส่วนประกอบของนมวัวนั้นเป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดโรคมะเร็ง
แพ้นมวัว แต่อยากดื่มนมวัว ทำอย่างไร?
- ดื่มในปริมาณน้อย
ๆ และเริ่มสังเกตอาการของตัวเองว่าดื่มได้มากน้อยแค่ไหนถึงจะไม่มีอาการและเลือกดื่มในปริมาณนั้นตลอด
-
ดื่มนมวัวไปพร้อม ๆ กับการทานอาหาร
-
หากไปพบแพทย์แล้วแน่ใจว่าตนเองขาดเอนไซม์แล็กโทส ควรขอคำปรึกษาจากแพทย์ หรือ
เภสัชกร ในการบริโภคยาเม็ดเอนไซม์แล็กโทสเพื่อช่วยย่อยนมวัวได้
-
เลือกดื่มนมวัวที่สกัดเอาน้ำตาลแล็กโทสออกไป (Lactose – free) ก็จะช่วยให้ดื่มแล้วไม่มีอาการแพ้ได้